Duurzaamheid in de bioscoop: De Sequel

Green Film Making is afgelopen weken dieper het donker in gelopen en komt tot de conclusie dat duurzaamheid in de bioscoop nog volop in opkomst is. De Nederlandse Vereniging bioscoopexploitanten NVBF liet ons weten nog geen gegevens te hebben over de mate van duurzaamheid in de aangesloten bioscopen. Vlaamse exploitant Kinepolis, die in de laatste jaren verschillende Nederlandse concerns overnam, oa Wolff, NH Bioscopen en Cinerama in Rotterdam, heeft thuis al een eigen duurzaamheidsbeleid, Green Star, en er wordt hard gewerkt om dit ook in Nederland in te voeren. Het voormalige Cinemec Ede, nu Pathé Ede, is al heel lang met duurzaamheid bezig, zoals we in ons eerdere artikel al aanstipten. Sinds het verkrijgen van energie-label A in 2009 hebben ze niet stil gezeten. We ondervroegen facility manager Niels Naudin ten Cate over de huidige stand van zaken.

Hebben jullie sinds het A-label nog meer duurzame toepassingen doorgevoerd?

Op dit moment zijn wij bezig om aan te sluiten op het warmtenet van Ede om zo ons gebouw te verwarmen. Onze huidige gasgestookte CV-ketels zijn dan verleden tijd. Een belangrijke afweging hierbij is duurzaamheid. De warmte wordt geleverd vanuit bio centrales in de gemeente Ede. Ook hebben wij een aantal jaren geleden de meeste, veelal halogeenverlichting vervangen door LED verlichting. Een andere ontwikkeling die we hebben doorgevoerd is schoonmaken met microvezeltechniek met als resultaat een drastische vermindering van schoonmaakmiddelen.

Hebben jullie zonnepanelen?

Nog niet, maar we hebben wel een geschikt dak daarvoor met ligging op het zuiden. Gemeente Ede is bezig met zonnepanelen op de geluidswal in het verlengde van ons dak. Er is eventueel sprake om hiervan ook onze groene stroom te betrekken.

Wat doen jullie op het gebied van afval?

Als Pathé Ede sluiten wij binnenkort aan bij het gescheiden afval inzamelen zoals Pathé dat doet bij al haar andere theaters in Nederland. Bezoekers wordt aangeboden hun afval te scheiden naar plastic en restafval. Als bedrijf scheidden wij al langer ons papier/karton, glas, GFT en restafval.

Klopt het dat jullie toiletten doorspoelen met grondwater?

Wij spoelen onze toiletten inderdaad met ‘grijs’ water. Hiermee besproeien wij ’s zomers ook ons groene dak. We pompen dit water uit de grond waarna het ‘ontijzert’ wordt middels een speciale ontijzeringsinstallatie. Zo voorkomen we dat roestvorming optreedt bij leidingen, toiletten of aan het gebouw.

Wat voor projectoren gebruiken jullie?

Bij Pathé Ede werken we op dit moment nog met digitale projectoren. De verwachting is dat deze binnen vijf jaar vervangen zijn door laserprojectoren. Door de hogere lichtwaarden wordt een rijker kleurenspectrum gerealiseerd en zie je betere contrasten. Laserlichtbronnen starten sneller op en gaan veel langer mee zonder te hoeven worden vervangen. Dit betekent een lagere milieu impact door minder energiegebruik en geen lampen meer die kwik bevatten.

Hebben jullie een wens voor de toekomst qua duurzaamheid?

Een nog betere klimaatbeheersing middels onze gebouwautomatisering. Ruimtes die we niet gebruiken hoeven ook niet verwarmd, gekoeld of verlicht te zijn.

Leuk weetje, oud-directeur Gerben Kuipers die ooit begon aan de duurzame aanpak in Ede, bestiert nog steeds zelf de wijngaard op het dak van de bioscoop! Goed voor zo’n 1200 to 1500 flessen per jaar.

 

LED schermen en audiosystemen

Energie is een van de grootste onderdelen van de ecologische voetafdruk van bioscopen. De nieuwste laserprojectoren, die in Ede dus op de planning staan, zetten naast dat ze zuiniger zijn in verbruik de HVAC (heating, ventilation, air conditioning) systemen veel minder onder druk, wat een dubbele energiebesparing oplevert. Maar de nieuwste techniek maakt alweer zijn opwachting. Samsung introduceerde vorige zomer het eerste LED bioscoopscherm. Dit is eigenlijk een uitvergroot TV scherm en werkt dus helemaal zonder projectoren wat nog meer energie uitspaart. Andere voordelen zijn onder andere dat het veel dieper zwart kan weergeven dan projectie en de levensduur langer is dan van een laserprojector. Nu het is het nog een enorme investering, maar deze LED schermen gaan ongeveer 17 jaar mee, een laserprojector ongeveer 10 jaar. Ook doet sfeerlicht niet af aan de kwaliteit van de vertoning, wat mogelijkheden biedt voor ander gebruik van zulke schermen zoals bijvoorbeeld voor gamers. Nadelen zijn dat je voor een HDR vertoning een aparte kopie moet maken. Daarbij hebben de klassieke geluidssystemen bij projecties een speaker direct achter het scherm, wat het gevoel van surround sound bevordert. Bij een LED scherm kan dat niet.  Een ander geluidssysteem is nodig wat dus een extra investering meebrengt. Aan de andere kant kunnen de nieuwste generatie Klasse-D versterkers tot 90% energiebesparingen opleveren, zowel in verbruik als warmteafgifte.

De toekomst

Het lijkt er echter op dat duurzaamheid over het algemeen nog niet hoog op de agenda staat bij bioscopen, of dat het in ieder geval niet de hoofdrede is voor toepassingen die wel ook duurzamer zijn. Er worden wel investeringen gedaan, in nieuwe technieken en concepten zoals Dolby Cinema, IMAX en 4DX om te kunnen blijven concurreren met bijvoorbeeld premium TV en online aanbod. En het werkt, de bezoekersaantallen zijn in de laatste 10 jaar in Nederland alleen maar toegenomen. De zogenaamde ‘digital shift’ is op zichzelf natuurlijk al een grote stap in duurzaamheid, aangezien het veel minder vervuilend is dan het oude celluloid (het verschil in beeldbeleving laten we hier even buiten beschouwing). Toch zijn er zeker ook aanpassingen te doen op de korte termijn die uitstoot, kosten en afval zouden kunnen besparen, zonder grote investeringen.

Megabioscoop Euroscoop in Schiedam heeft bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak aangelegd. Een investering die zich vaak op korte termijn terugbetaald en waar vaak ook subsidie voor te krijgen is bij aanleg.* Ook het vervangen van wegwerp bekers, bestek etc door bijvoorbeeld glazen of hard cups, kan bij doorrekening alleen geld besparen dan dat er veel geinvesteerd moet worden. In Zuid-Amerika experimenteren ze al met recyclebare popcorn bakken.

Onze conclusie is dat waarschijnlijk door de vrij recente digitalisering en concurrentie met TV en online duurzaamheid bij de meesten nu nog geen prioriteit heeft, maar er wel veel op stapel staat en we in de komende jaren meer veranderingen gaan zien. ‘s Lands jongste bioscoopdirectrice heeft bijvoorbeeld onlangs aangegeven ambities te hebben om bioscoop Cinecenter in Amsterdam CO2 neutraal te maken.

Nog als afsluiter een zomerse bios-tip: Mocht je op vakantie zijn in Malta of Gozo, Solar World Cinema organiseert verschillende vertoningen van kortfilms in de open lucht met behulp van hun bus met zonnepanelen. 100% duurzaam! Klik hier voor het volledige programma. 

*In het geval van Euroscoop Schiedam hebben we hier echter geen informatie over gekregen van het management.