foto: Set van Les Misérables (BBC, 2018) reclaimed door DRESD

Een politiebureau in 1980, een Middeleeuwse steeg, de binnenkant van een space-shuttle; er gaat veel tijd en materiaal zitten in het maken van een passend decor. Jammer genoeg is al dit prachtige werk meestal geen lang leven beschoren. Twee jaar geleden was de conclusie van onze workshop ‘Art Department, Costumes en Make-up’ dat er grote behoefte is aan de terugkomst van een gezamenlijk depot en prop huis, zoals het vroegere NOB. Dit vanuit de wens om decors af te breken om te kunnen hergebruiken in plaats van weg te gooien. En er valt hier heel wat te halen op het gebied van hergebruik, recycling en upcycling.

In Nederland probeert Florian Legters van The Uncrowned King een geschikte plek te vinden voor decor-hergebruik en ook Green Film Making keek naar een optie in oude silo’s in Amsterdam. Maar tot nu toe blijft het nog steeds een toekomstdroom met als grootste struikelblok: de ruimte. Want waar laat je al die materialen, helemaal als stukken intact worden opgeslagen voor hergebruik. En dan hebben we het nog niet eens over de bereikbaarheid.

Ook in Engeland peinzen ze over dit dilemma. Hoe kun je een gebruikt decor van afval veranderen in grondstof? Onze Britse tegenhanger albert, het duurzaamheid programma van BAFTA, organiseerde afgelopen maand net als wij in 2017 een speciale bijeenkomst voor art directors die duurzamer willen werken. En zo toog Green Film Making, met de trein, naar hartje Londen om inspiratie op te doen die we in Nederland kunnen toepassen.

Het kantoor van BAFTA zit bij Piccadilly Circus, zo’n 100 man verzamelde zich in het sjieke gebouw om te luisteren naar vier verschillende sprekers. De Nederlandse Emma Fromberg sprak ter inspiratie bevlogen over haar metingen tijdens haar laatste pool-expeditie en docent Production Design Norman Austick van The Northern School of Art deelde met ontzag het verhaal van zijn studenten die uit eigen beweging een compleet duurzaam decor bouwde uit onder andere oude sets van Hospital People (Roughcut TV). Ook bouwde ze de set zo, dat hij weer makkelijk uit elkaar kon worden gehaald voor hergebruik.

Opslag van DRESD reclamation prop house in Wales

En toen was er Lynn McFarlane van reclamation prop house DRESD in Wales. Zij doen precies wat iedereen wil, ze breken sets af voor hergebruik en slaan materialen en onderdelen samen met props op in hun pakhuis. Lynn benadrukt dat de grootste horde is dat men denkt dat het veel tijd kost, maar met een goede planning is dat niet zo. En zoals bij bijna elke duurzame aanpak bespaart het ook flink op de kosten. DRESD haalt een set op locatie in onderdelen uit elkaar en brengt deze naar hun prophuis in Wales. En niet alleen stukken, ook materialen als hout, schroeven, gras en verf. 99% van de sets die ze ontmantelen wordt hergebruikt! Zo hebben ze in de afgelopen 5 year al 50 producties opgeruimd. Ter illustratie had ze ook nog props van onder andere de populaire serie Poldark meegenomen, die makkelijk hergebruikt kunnen worden, zei het met een kleine cosmetische aanpassing.

Als laatste deelde doorgewinterde set designer en BAFTA winner Tom Bowyer zijn perspectief vanuit 35 jaar ervaring. Wat duurzaam werken vaak praktisch onmogelijk maakt zijn volgens hem de kleine budgetten en tegelijkertijd is de lat qua productie kwaliteit omhoog gegaan. Dus er is geen ruimte voor compromis en de tijdsdruk is enorm. Hij vindt dat de oplossing bij de omroepbazen ligt die de druk bij hun werknemers weg zouden moeten nemen. Hij wil veel meer doen dan een waterflesje gebruiken, maar heeft meer tijd en geld nodig. Op de set van Harlots, een populaire serie in het VK, wist hij wel veel duurzame toepassingen door te voeren door middel van een speciale art department coordinator die verbanden kon leggen en dingen combineren. Ook was het een kwestie van goed plannen en goede communicatie met de crew.

Set of Harlots – photo by: Liam Daniel/Hulu

 

 

Hoe lastig het in de praktijk van een productie is om tijd vrij te maken voor goede communicatie tussen alle departementen werd hilarisch geïllustreerd toen een aanwezige art direction team aan Lynn vroeg hoe hun set door DRESD kon worden afgebroken ze het antwoord kregen: ‘We already did yours!’ Het bleek dat dat via een co-producent in Wales was gedaan. Maar ook hier kwam dezelfde vraag van de Engelse professionals zoals bij ons; er is geen centrale plek (DRESD is in Wales en tegenhanger Scenery Salvage 1,5 uur buiten Londen) om je gebruikte sets aan te bieden of waar je props en ruwe materialen kunt vinden om te hergebruiken. Een aantal ideeën die uit de discussie ontstonden: misschien kan deze ruimte door de grote studios worden aangeboden. In New York heb je Materials for the Arts, een groot hergebruik centrum waar bedrijven en particulieren spullen kunnen doneren voor gebruik door non-profit organisaties en scholen. Dit wordt voor de helft bekostigd door afvalverwerkers en de andere helft door de overheid. Om even in New York te blijven, dit is niet genoemd in Londen maar sluit wel aan. De welbekende Earth Angels, de speciale brigade van sustainability managers op de set, zijn sinds kort ook begonnen met het inzamelen van props uit volgelopen opslagplaatsen voor hergebruik onder de titel: Good Riddance. Maar terug naar Londen, hier bestaat al wel een Facebook groep met meer dan 11.000 leden waar sets en props worden uitgewisseld: Set Swap Cycle, zoals bij ons in Nederland ADA.

Het was een inspirerende trip en GFM werd heel hartelijk ontvangen door Head of Industry Sustainability Aaron Matthews en team. Het was mooi om te zien dat ondanks dat we qua aantallen niet op kunnen tegen deze veel grotere industrie we op het gebied van duurzaamheid niet achter blijven.

Dat er in Nederland toch ook echt beweging zit is te zien aan een nieuw initiatief in de Gemeente Almere wat nu model staat voor een ambitieuzer plan in de Gemeente Amsterdam.  Thomas Obrien-Coker is teammanager van inzameling waste in het splinternieuwe upcycle centrum in Almere. Thomas heeft Green Film Making toegezegd dat producties alles wat daar ingeleverd wordt (en ook tot goede reststroom wordt gescheiden) gratis mogen ophalen of lenen. Binnenkort gaan we hier al een test mee doen voor een aankomende productie. Het concept van Almere wordt dus door Gemeente Amsterdam gebruikt als model voor de toekomst.

Het nieuwe upcycle centrum in Almere

En om af te sluiten, natuurlijk hebben we in Nederland ook al onze eigen recycle bouwmarkt Buurman in Rotterdam. En goed nieuws, ze staan op het punt om een tweede vestiging te openen in Utrecht als onderdeel van Het Hof van Cartesius naast Station Zuilen. Officieel gaan ze eind van het jaar open, maar je kan er nu al wel terecht als je zou willen. Voor de theaterwereld breken ze al decors af en slaan soms grotere stukken op. Overigens zijn er nog geen vragen vanuit de TV Film markt gekomen! Ze willen graag uitbreiden naar Amsterdam, maar zoeken een goede partner die het mee kan opzetten. Wie biedt??